با عرض سلام و احترام خدمت همکاران عزیز در شورای اسلامی شهر و شهرداری شیراز، حضار گرامی و اصحاب محترم رسانه ... پیشاپیش عید قربان و همچنین هفته دولت را به تمام خدمتگزاران صدیق تبریک عرض می نمایم.

امروز یک سال از شروع به کار شورای پنجم اسلامی شهر شیراز می گذرد. شورایی که شروع آن با تغییرات جدیدی آغاز شد که شاید مهم‌ترین آن، کاهش قابل ملاحظه تعداد اعضای شورای اسلامی شهر بوده که یکی از پیامدهای آن را می توان در تغییرات صورت پذیرفته در ساختار کمیسیون های آن برشمرد که در این میان می‌توان به کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک به عنوان مصداق روشنی از این موضوع اشاره کرد. با توجه به رویکرد قبلی در جهت ایجاد سازه های عمرانی بزرگ مقیاس و تاثیرات قابل تامل بر وضعیت ترافیکی شهر و نیز در جهت هماهنگی‌های لازم در بین این دو حوزه (عمران و حمل و نقل و ترافیک)، در شورای پنجم اسلامی شهر تصمیم بر آن شد تا با ادغام دو کمیسیون عمران و کمیسیون حمل و نقل و ترافیک، کمیسیون واحدی شکل گیرد.

با توجه به رویکرد شورای پنجم به نگاه انسان محوری در مدیریت شهری و لزوم توسعه زیرساختهای حمل و نقلی مورد نیاز و تقویت سیستم حمل و نقل همگانی، این کمیسیون طی یکسال گذشته، عمده تلاش خود را در این راستا متمرکز ساخته است و در بودجه سال 97 نیز به این مهم توجه ویژه ای داشته است. علاوه بر پیگیری و نظارت بر انجام پروژه های نیمه تمام و اولویت دار، پروژه های جدیدی نیز در دستور کار قرار گرفته است تا با توسعه متعادل و متوازن اماکن و فضاهای خدماتی در سطح شهر، مدیریت ترافیک در معابر شهری و توسعه سیستم های حمل و نقل همگانی، امکان ارائه خدمات ایمن، آسان و با کیفیت برای شهروندان فراهم گردد.

هر چند یکسال از فعالیت دوره پنجم شورای اسلامی می گذرد اما با توجه به زمان موردنیاز اولیه جهت شناسایی چالشها و فرصت های پیش روی کمیسیون، هجمه مسائل مختلف مرتبط و مراجعات به کمیسیون و نیز تغییرات مدیریتی در مجموعه شهرداری، عملأ شش ماهه دوم سال 96 علیرغم تلاشهای صورت گرفته در راستای برگزاری جلسات هم اندیشی و شناسایی نیازها و مشکلات حوزه های مختلف و تصمیمات مناسب در جهت رفع آنها، اما در مقام عمل به دلیل عدم ثبات مدیریتی اهداف کمیسیون در حوزه های زیرنظر کمیسیون محقق نگردید.

در جهت ساماندهی سیستم حمل و نقل همگانی نیاز جدی به اصلاح و یا تدوین برخی دستورالعمل ها و آیین نامه ها احساس می شد که در ابتدا به این امر پرداخته شده است که انتظار می رود با اجرای کامل آنها و توسعه ناوگان و نیز تحقق سیستم یکپارچه حمل و نقل همگانی، تأثیرات مثبتی در زمینه کیفیت خدمات و افزایش مطلوبیت آن شاهد باشیم. علیرغم تصمیمات و اقدامات مناسب و هر چند مقطعی در برخی موارد عمرانی و حمل و نقلی، اما اقدامات جامع، اصولی و علمی در جهت حل مشکلات ترافیکی و توسعه زیرساختهای شهری، نیازمند تحقق مطالعات جامع حمل و نقل به عنوان نقشه راه می باشد.

مهم ترین اهداف کمیسیون را می توان بدین ترتیب عنوان کرد:

• نظارت بر عملکرد عمرانی شهرداری
• تکمیل پروژه های نیمه تمام و انجام پروژه های دارای اولویت و مهم شهری
• نظارت بر اجرای لوایح، طرح ها و مصوبات کمیسیون و صحن شورا
• توسعه متوازن زیرساختهای شهری
• تعریف و انجام طرح های حمل و نقلی مبتنی بر روش‌های علمی و اصولی
• توسعه و تقویت رویکرد انسان محوری در حوزه حمل‌و‌نقل شهری
• ارائه راهکارهایی برای تامین مالی پروژه‌های عمرانی و حمل و نقلی
• ایجاد مدیریت یکپارچه در حوزه حمل‌و‌نقل شهری
• هوشمند‌سازی موثر در حوزه حمل‌و‌نقل شهری
• استانداردسازی خدمات حمل‌و‌نقلی
• بهبود وضعیت ایمنی حمل‌و‌نقل درون شهری
• ایجاد روش و شیوه‌های نوین حمل و نقلی

این کمیسیون طی یک سال گذشته با برگزاری 61 جلسه عادی، فوق العاده و مشترک با سایر کمیسیون ها، علاوه بر پیگیری مسائل و امور مهم شهرداری و شهر و همچنین به سرانجام رساندن پروژه های ناتمام، 25 طرح و لایحه را نیز مورد بررسی قرار داده و جهت تصویب به صحن شورا ارسال نموده است. همچنین به منظور تحقق جلوه هایی از مدیریت واحد شهری، جلسات متعددی با سایر دستگاه ها و ارگان های خارج از مجموعه شهرداری نیز برگزار شده است. همچنین در مقیاس کلان و طی دو دوره نشست هیئت رئیسه شوراهای اسلامی کلان شهرها، مسائل و مشکلات مشترک بین کلان شهرها مطرح و پیگیری های لازم صورت پذیرفته است. مهم ترین فعالیت ها و تصمیم های کمیسیون به شرح زیر می باشند:

• تصویب 10000 میلیارد ریال اوراق مشارکت برای احداث و تکمیل خطوط و ایستگاه های مترو (در خطوط 1، 2 و 3)
• تصویب 3300 میلیارد ریال اوراق مشارکت برای خرید اتوبوس جدید (دیزلی و برقی)
• راه اندازی خطوط BRT شهر شیراز (در شش ماهه دوم سال جاری عملیات اجرایی آن شروع می شود)
• احداث و راه اندازی شیوه های حمل و نقلی نوین (مانند تراموا)
• نظارت و پیگیری مستمر اجرای پروژه های عمرانی ( که با پیگیری های مستمر و برگزاری جلسات متعدد و تلاش شبانه روزی مجموعه شهرداری، پروژه زیرگذر گلستان که محور اصلی شمال غربی شیراز محسوب می شود در سال 96 به بهره برداری رسید. افتتاح تقاطع غیر همسطح جوادیه، چندین ایستگاه خط یک قطار شهری و پروژه های دیگر نیز از جمله پروژه های مهمی می باشند که به بهره برداری رسیده است. همچنین بخشی از تقاطع غیر همسطح رودکی و نیز تقاطع غیرهمسطح مطهری امیرکبیر برای رفاه حال شهروندان در هفته دولت و دهه فجر افتتاح خواهد شد. با توجه به اهمیت پروژه های تقاطع غیرهمسطح مهدیه امیرکبیر و باهنر-کمربندی در هدایت ترافیکی محورهای ورودی و نیز توزیع جریان ترافیکی، این پروژه ها نیز در اولویت اجرایی قرار دارند.
• ساماندهی خطوط اتوبوسرانی هماهنگ با خط یک مترو و در جهت تغذیه آن (بخشی از آن انجام شده است و بخشی دیگر در حال انجام است)
• راه اندازی خدمات برخط حمل و نقل بار و مسافر (با انتخاب پیمانکار ذی صلاح در شش ماهه دوم سال جاری به بهره برداری می رسد)
• احداث مسیر ویژه دوچرخه سواری در سطح شیراز در چندین فاز (در شش ماهه دوم سال جاری عملیات اجرایی آن آغاز و فاز نخست پروژه به بهره برداری می رسد)
• طرح پیاده راه سازی خیابان عفیف آباد و بلوار ارم (با هدف ارائه اولویت بیشتر به عابران پیاده، دوچرخه سواران و حمل و نقل همگانی و البته بدون حذف عبور خودرو شخصی، عملیات اجرایی پیاده راه سازی خیابان عفیف آباد در شش ماهه دوم سال جاری آغاز می شود)
• راه اندازی سامانه حمل و نقل ویژه جانبازان و معلولین (شروع این سامانه با خرید 5 دستگاه ون ویژه حمل و نقل جانبازان و معلولین خواهد بود)
• انتخاب یک نفر از اعضای انجمن معلولین به عنوان مشاور کمیسیون جهت پیگیری مناسب سازی معابر، پیاده روها، اماکن، ایستگاه‌های اتوبوس و مترو و ناوگان حمل و نقل عمومی برای جانبازان و معلولین
• اصلاح و تدوین برخی دستورالعمل ها و آیین نامه ها شامل؛ دستورالعمل نحوه واگذاری اتوبوسهای تحت مالکیت شهرداری به اشخاص حقیقی و حقوقی، دستورالعمل اجرایی نحوه تاسیس و بهره برداری از شرکتهای حمل و نقل درون شهری، دستورالعمل نحوه فعالیت شرکت های ارائه دهنده خدمات برخط حمل و نقل مسافر درون شهری، دستورالعمل نحوه فعالیت شرکت های ارائه دهنده خدمات بر خط حمل و نقل بار و غیره.
• بازدید از پروژه‌های عمرانی معاونتها، سازمانها و مناطق
• طرح تردد مکانی زمانی وسایل نقلیه باربر و طرح LEZ (انتظار می رود هر دو این طرح ها، طی سال جاری به مرحله اجرا در آید)
• احداث توقف‌گاه ماشین‌های سنگین در محورهای ورودی شیراز که در صورت تصویب کارگروه امور زیربنایی، عملیاتی خواهد شد.
• نظارت و پایش مستمر پروژه ها و اصلاح سیستم کنترل پروژه ها
• تجهیز چراغ‌های راهنمایی تقاطعات مهم سطح شهر شیراز به سیستم برق اضطراری (29 تقاطع مهم و اولویت دار شهر شیراز با تجهیز به یو پی اس و باطری در هنگام قطعی برق، کارکردشان با اختلال مواجه نخواهد شد)
• پیگیری تعامل و هماهنگی پلیس راهور با شهرداری مطابق قانون برنامه ششم توسعه کشور ( در سال جاری به صورت پایلوت در برخی از مناطق شهرداری، تجهیزات لازم در اختیار پلیس محترم راهور قرار می گیرد و پلیس ملزم به پیاده سازی برنامه های حمل و نقلی شهرداری می باشد)
• تجلیل از فعالین حوزه حمل و نقل در قالب نامگذاری هفته منتهی به 26 آذر ماه به عنوان هفته حمل و نقل
• شناسنامه دار کردن پروژه های عمرانی و ابنیه و معابر شهری
• برگزاری جلسات مختلف با مدیران و کارشناسان حوزه حمل و نقل، شرکتهای حمل و نقلی، بهره برداران، رانندگان اتوبوس و تاکسی و جلسات تعاملی با پلیس برای اخذ نقطه نظرات آنها در جهت حل مشکلات
• بررسی لوایح شهرداری در خصوص نرخ خدمات حمل و نقلی
• هوشمندسازی پارکینگ‌ها
• بررسی گزینه های اتصال آزادراه شیراز-اصفهان به کمربندی در محور شمال غرب
• ایجاد هماهنگی جهت مدیریت بحران حاصل از ریزش کوه در بولوار جمهوری اسلامی

با این وجود، کمیسیون با چالش ها و مشکلاتی مواجه بوده است که مهم ترین آن عبارتند از:

1- محدودیت منابع مالی شهرداری و عدم پرداخت به موقع مطالبات پیمانکاران و کاهش سرعت پیشرفت پروژه ها.

2- مسکوت ماندن مطالعات جامع حمل و نقل شیراز و منوط شدن برخی از پروژه های مهم ترافیکی شهر به نتایج این مطالعات.

3- ناقص بودن دستورالعمل ها و صرف انرژی و وقت کمیسیون بر اصلاح و تدوین آنها.

4- عدم تامین نقدینگی برای تسویه 185 دستگاه اتوبوبس خریداری شده از کارخانه و مشکلات زیاد در خصوص نوسازی و ساماندهی ناوگان اتوبوسرانی. که خوشبختانه با درایت شهردار محترم و پیگیری معاونت حمل و نقل و مدیر عامل سازمان حمل و نقل مسافر در حال انجام است.

5- عدم وجود پیوست های ترافیکی برای پروژه ها و نیاز به بازنگری و تاخیر در شروع فاز اجرایی.

6- موازی کاری برخی ارگانها و ناهماهنگی و عدم عملکرد یکپارچه ارگانهای دخیل در برخی موارد از جمله عملکرد دوگانه شهرداری و سازمان صنعت معدن در خصوص آژانس ها و پارکینگ ها.

7- عدم اجرای صحیح خصوصی سازی در حوزه حمل و نقل مسافر و مراجعه زیاد شرکتهای خصوصی و بهره بردارن و رانندگان به کمیسیون و برگزاری جلسات مختلف با آنها.

8- عدم دریافت مجوز فعالیت از معاونت حمل و نقل در صدور پروانه بهره برداری کاربریها و معضلات افزوده ناشی از آن بر ترافیک معابر.

9- فعالیت تاکسی های اینترنتی بدون دریافت مجوز از شهرداری و مشکلات زیادی که به حوزه حمل و نقل و ترافیک شهری تحمیل نموده است.

10- بدهی های انباشته شهرداری از سالهای قبل و صرف مبلغ قابل توجهی از بودجه سالانه در جهت تکمیل پروژه های نیمه تمام.

11- حجم زیاد مراجعات و درخواستهای موردی در حوزه حمل و نقل و ترافیک و مشکلات ناشی از پروژه های عمرانی.

12-  عدم هماهنگی مناسب شهرداری و پلیس در جهت اعمال قوانین ترافیکی در برخی موارد.

وجود این مسائل که مانع از تحقق کامل اهداف کمیسیون بوده و تلاش کمیسیون در سال گذشته و در سال پیش رو در جهت مدیریت و برطرف کردن این مشکلات و چالش ها بوده و خواهد بود. امید است که با تلاش بیشتر و البته با برنامه ریزی دقیق تر و اصولی تر همکاران عزیز در شهرداری، بتوانیم این مشکلات را برطرف کرده و در تحقق شهری قابل زیست تر گام برداریم.

وَالسّلامُ علیکُم وَ رَحمَهُ الله وَ بَرَکاتُه